طرحواره چیست؟
تعریف علمی طرحواره : باورهای عمیق و تزلزل‌ناپذیری که در دوران کودکی درباره خود، دیگران و جهان اطراف در ما شکل‌گرفته‌اند.
طرحواره‌ها سه ویژگی قابل‌شناسایی دارند:
۱. الگوها یا درون‌مایه‌های دیرپای زندگی هستند.
۲. خود آسیب‌رسان هستند.
۳. برای بقای خودشان تلاش می‌کنند.
علی‌رغم اینکه طرحواره‌ها ما را دچار آسیب می‌کنند، ولی نوعی از قدرت پیش‌بینی و ثبات در زندگی نیز می‌دهند. به همین دلیل ما مدام در حال بازآفرینی شرایط ایجادکننده تله‌های زندگی هستیم.
به‌عبارتی‌دیگر خودمان را در زندان تله‌های شخصیتی حبس می‌کنیم به این امید که از عدم قطعیت و ابهام موجود در محیط اطراف حفاظت شویم. این احساس امنیت مانع اصلی تغییر این باورها هستند.
عمده روش‌هایی که با استفاده از آن‌ها زمینه تکرار تله‌های زندگی یا به عبارتی خارج نشدن از دام آن‌ها را فراهم می‌کنیم عبارت‌اند از:
۱. انتخاب و تکیه‌بر سبک‌های مقابله‌ای شخصی ناکارآمد
۲. انتخاب همسر
۳. انتخاب شغل
۴. تحریف‌های شناختی از اطلاعات محیطی
۵. استدلال‌های منطقی برای درست بودن شیوه تفکر و سبک‌ها مقابله‌ای خود
نکته‌ی امیدوار کننده اینجاست که ممکن است تغییر طرحواره یا خارج شدن از تله زندگی بسیار سخت باشد ولی کاملاً ممکن است. شناخت و آگاهی از وجود آن‌ها نیز در کمترین برآورد، می‌تواند به کاهش تأثیر و دامنه اثرگذاری آن‌ها به ما کمک کند.
به قول جفری یانگ:
به یاد داشته باشیم که ممکن است ما در شکل‌گیری این تله‌ها نقش نداشته باشیم ولی در تداوم آن‌ها مسلماً مسئول هستیم.
بر همین اساس است که باید بیش از همه تفکر کنیم خصوصاً اینکه خدای مهربان برای لحظه‌ای تفکر پاداش ۷۰ سال عبادت را به حسابمان واریز می‌کند.
موفق و با نشاط باشید
یازهرا